De kandidaat kan, binnen de contexten van gezinshuishoudingen, bedrijfshuishoudingen en overheidshuishoudingen, analyseren dat ruil niet alleen op één moment in de tijd plaatsvindt, maar ook over de tijd. De prijs die deze intertemporele ruil coördineert is de rente.
Ruilen over de Tijd – algemeen
Door te lenen of te sparen kan inkomen en koopkracht verschuiven tussen heden en toekomst. Gezinnen doen dat wanneer ze bijvoorbeeld een huis kopen of sparen voor hun pensioen. Inflatie tast de koopkracht van geld aan, waardoor sparen minder aantrekkelijk wordt.
Uitleg
Levensloop inkomen en vermogen
In de loop van je leven heb je te maken met behoeftes en uitgaven die niet [...]
Consumentenprijsindex (CPI)
Het CPI geeft de gemiddelde prijsstijging aan van een pakket goederen en diensten dat door een bepaalde groep [...]
Koopkracht
Koopkracht is het inkomen uitgedrukt in de hoeveelheid goederen die ermee gekocht kan worden. [...]
Intertemporele budgetlijn
Met behulp van een budgetlijn kunnen we ook zichtbaar maken dat er een ruil mogelijk is tussen huidige en [...]
Inflatie en Rente – Reële rente
Wanneer je 5% spaarrente krijgt bij de bank, klinkt dat best aardig. Wanneer je echter weet dat de prijzen [...]
Vermogensmarkt
De vermogensmarkt is het geheel van vraag naar en aanbod van financiële middelen. De prijs op deze markt: rente. [...]
Kapitaalmarkt
De kapitaalmarkt is het geheel van vraag naar en aanbod van financiële middelen met [...]
Investeren
Investeren is het aanschaffen van kapitaalgoederen (productiemiddelen) door bedrijven of de overheid. Pas op: In [...]
Inflatie & Koopkracht
Hypothecaire lening
Ruilen over de Tijd – pensioen
De belangrijkste vorm van sparen is het sparen voor het pensioen. Maar niet alle pensioenen worden betaald uit besparingen.
Uitleg
Pensioen: ruil over tijd?
Na de Tweede Wereldoorlog voerde de Nederlandse regering tal van uitkeringen in. Eén van deze [...]
AOW: omslagstelsel
Een omslagstelsel is een stelsel waarbij de uitkeringen betaald worden door de benodigde premies (voor de uitkeringen) in [...]
Bedrijfspensioen: kapitaaldekkingsstelsel
Het kapitaaldekkingsstelsel is een stelsel waarbij de uitkering betaald wordt uit belegde premies die door de werkenden zélf [...]
Dekkingsgraad
De dekkingsgraad van een pensioenfonds geeft een beeld van de mate waarin het pensioenfonds in staat geacht wordt om in [...]
Indexering pensioenen
Indexeren is het aanpassen van het pensioen naar aanleiding van de gemiddelde prijs- en/of loonontwikkeling in het afgelopen jaar. [...]
Pensioen
I/A-ratio
Ruilen over de Tijd – overheid
Ook de overheid ruilt over de tijd. Niet alleen binnen een generatie, maar zelfs over generaties heen.
Uitleg
Ruilen tussen en over generaties
De overheid schuift ook met geld. Niet alleen tussen mensen, maar ook over de tijd. [...]
Overheidsfinanciën
De overheidsfinanciën hebben grote invloed op iedere burger. Iedereen in Nederland betaalt op de een of andere wijze wel [...]
Begrotingstekort
Het begrotingstekort is het bedrag waarmee de overheidsuitgaven de overheidsinkomsten in een bepaalde periode overtreffen. Je zou dus [...]
Financieringstekort
Het financieringstekort geeft het bedrag aan waarmee de staatsschuld in een jaar toeneemt. Meestal wordt het financieringstekort omschreven [...]