Vraag 1

Onderstaande grafiek toont de Parade van Pen in 2010:

Daarnaast is gegeven dat:

  • De lengte van een persoon is evenredig aan zijn of haar inkomen.
  • Het gemiddelde inkomen van € 23.300 van een persoon is precies gelijk aan de gemiddelde lengte van 1,74 meter van die persoon.
  • De parade 60 minuten duurt.
a

Bereken op basis van bovenstaande gegevens het inkomen van een reus met een lengte van 7,09 meter.

Van het totale Nederlandse inkomen in 2010 is het onderstaande gegeven:

b

Welke inkomensbegrippen moeten bij (A), (B) en (C) worden ingevuld om een economisch juiste tabel te krijgen? Maak een keuze uit:

  • belastbaar inkomen
  • bruto-inkomen
  • overdrachtsinkomen
  • primair inkomen
  • secundair inkomen
c

Hoe kun je uit de gegevens over het totale Nederlandse inkomen afleiden dat de overheid inkomen herverdeelt? Verklaar je antwoord.

d

Hoe kun je uit de gegevens over het totale Nederlandse inkomen afleiden dat de overheid niet alleen inkomen aan het herverdelen is? Verklaar je antwoord.

Vraag 2

Hieronder staan de Lorenzcurve met de secundaire inkomensverdeling over gezinnen geven voor Nederland en de VS.

Nederland kent in dat jaar 7,9 mln. huishoudens (gezinnen). Het totale besteedbare inkomen van deze huishoudens bedroeg € 315 mld.

a

Bereken het gemiddelde besteedbare gezinsinkomen in Nederland.

b

Bereken het gemiddelde gezinsinkomen in Nederland van de rijkste 20%.

De Lorenzcurves van Nederland en de VS tonen behoorlijke verschillen.

c

In welke van de twee landen zijn de inkomensverschillen het grootst? Verklaar je antwoord.

d

Geef twee mogelijke oorzaken voor dit grotere inkomensverschil. Verklaar je antwoord(en).

Vraag 1

a

174 cm = € 23.300
1 cm ≈ (23.300/174) € 133,91
709 cm = (133,91×709) € 94.941

b

(A) primaire inkomen
(B) overdrachtsinkomen
(C) secundaire inkomen

c

Er worden uitkeringen en andere persoonsgebonden overdrachten ‘gegeven’ (aan mensen die minder verdienen).
Er worden premies en belastingen betaald (door mensen die meer verdienen).

Het heeft geen zin om belasting en premie op te halen om het weer weg te geven als je niet wil herverdelen.

d

Er worden meer belastingen en premies ingehouden op het primaire inkomen dan er wordt uitgekeerd aan overdrachtsinkomens. Er blijft dus geld achter voor andere zaken/doelen.

Vraag 2

a

Gemiddelde gezinsinkomen =
€ 315 mld / 7,9 mln = € 39.873

b

20% gezinnen = 0,2 × 7,9 mln = 1,58 mln. gezinnen
(100-70) 30% van het inkomen = 0,3 × € 315 mld = € 94,5 mld.

Gemiddelde gezinsinkomen =
€ 94,5 mld / 1,58 mln = € 59.810

c

Het inkomensverschil in de VS is het grootste. De rode lijn ligt verder weg van de blauwe (gelijke verdeling) dan de groene lijn. Hoe verder van de blauwe lijn, hoe ongelijker het inkomen verdeeld is.

d

Mogelijke verklaringen:

  • De primaire inkomensverdeling is de VS is minder gelijk. Bijvoorbeeld omdat er meer werklozen zijn of geen minimumloon is.
  • De Vs kent weinig / geen sociale zekerheidsuitkeringen. Er zijn nauwelijks inkomensoverdrachten voor mensen met een lager/geen primair inkomen.
  • De belasting in de VS is minder progressief.
print