Marginale kosten geven het bedrag aan waarmee de totale kosten toenemen als een bedrijf één extra product produceert.
Omdat de constante kosten niet afhankelijk zijn van de omvang van de productie, kunnen bij een stijging van de productie extra kosten alleen veroorzaakt worden door de variabele kosten.
Marginale kosten worden veroorzaakt door de variabele kosten.
Bij proportioneel variabele kosten
Bij proportioneel variabele kosten zijn de variabele kosten per product steeds hetzelfde bedrag.
Bijvoorbeeld steeds € 20 per product:
TK = 20·q + 100.000
TVK = 20·q
De totale kosten van het bedrijf zullen steeds met € 20 stijgen als er één extra product wordt gemaakt.
Dus bij proportioneel variabele kosten geldt: GVK = MK.
Je kunt de marginale kosten uitrekenen door de stijging van de kosten te verdelen over het aantal producten dat extra gemaakt is:
of 
Via TK in de grafiek (rode stippellijn):
Aantal producten van 0 → 10.000 = + 10.000 producten
Totale kosten van € 100.000 → € 300.000 = + € 200.000 kosten
Dus een stijging van € 20 per product.
Via TVK in de grafiek (blauwe stippellijn):
Aantal producten van 10.000 → 20.000 = + 10.000 producten
Totale variabele kosten van € 200.000 → € 400.000 = + € 200.000 kosten
Dus een stijging van € 20 per product.
De marginale kosten (MK) zijn dus steeds € 20.
We zagen dat ook in de grafiek. Elk product dat extra gemaakt wordt laat de TK met € 20 (de GVK) stijgen.
MK = 20
Deze marginale kosten in een grafiek zijn dus een horizonale lijn.
Differentiëren
De MK kunnen ook worden berekend door de TK of de TVK te differentiëren.
Door de kostenfunctie te differentiëren kijk je immers naar de stijging van de TK bij een bepaalde productieomvang.
Wanneer we bovenstaand voorbeeld van de proportioneel variabel kosten nemen:
TK = 20·q + 100.000
TVK = 20·q
Beide functies differentiëren levert op:
MK = 20
Bij niet-proportioneel variabele kosten
Er zijn verschillende mogelijkheden. Bijvoorbeeld een kostenfunctie als:
We kunnen nu niet meer eenvoudig de extra kosten voor een extra product uit de vergelijking aflezen.
In de grafiek kunnen we zien dat uitbreiding van de productieomvang met één eenheid, niet steeds dezelfde kostenstijging (MK) met zich mee brengt.
De marginale kosten (MK) kunnen we nu bepalen door de eerste afgeleide van TK of TVK te nemen:
In een grafiek ziet dat er als volgt uit:
