De overheid van een land voert een inkomensbeleid dat gericht is op nivellering van de secundaire inkomens. Hierbij wordt gebruikgemaakt van een progressief
belastingstelsel en een systeem van inkomensoverdrachten.
In het volgende model is de bevolking van dit land op basis van het primaire inkomen verdeeld in vier groepen van elk 25% van de bevolking (kwartielen).
| C = 0,8(Y – B + OV) + 25 Y = Y1 + Y2 + Y3 + Y4 Y1 = 0,1Y Y2 = 0,2Y Y3 = 0,3Y Y4 = 0,4Y B = B1 + B2 + B3 + B4 B1 = 0,18Y1 B2 = 0,24Y2 B3 = 0,36Y3 B4 = 0,44Y4 OV = OV1 + OV2 + OV3 + OV4 OV1 = 28 OV2 = 25 OV3 = 22 OV4 = 20 I = 37 Ou = O + OV O = 120 E = 222 M = 0,32Y Y = W W = EV EV = C + I + O + E – M |
C = consumptie gezinnen Y = nationaal inkomen B = totale belastingopbrengst OV = inkomensoverdrachten Y1 = inkomen van het eerste kwartiel Y2 = inkomen van het tweede kwartiel Y3 = inkomen van het derde kwartiel Y4 = inkomen van het vierde kwartiel Bx = belastingopbrengst van het xe kwartiel OVx = inkomensoverdrachten aan het xe kwartiel I = investeringen bedrijven Ou = overheidsuitgaven O = overheidsbestedingen E = export M = import W = nationaal product EV = effectieve vraag |
|
Alle grootheden luiden in miljarden geldeenheden. |
|
De minister van Economische Zaken van dit land wil tegelijkertijd het belastingstelsel vereenvoudigen en de bestedingen stimuleren.
Hij stelt voor een uniforme belastingquote van 0,3 in te stellen. Voordat de minister deze maatregel neemt, wil hij weten hoe de inkomens in dit land in de uitgangssituatie verdeeld zijn. Hij gebruikt hiervoor de volgende figuur.
Bron – primaire en secundaire inkomensverdeling in de uitgangssituatie
 |
| 1 |
Welk van de beide onderdelen van het nivelleringsbeleid, het progressieve belastingstelsel of het systeem van inkomensoverdrachten, werkt het meest nivellerend?
|
| Y | B | Y-B | OV | Y + OV | |
|---|---|---|---|---|---|
| eerste kwartiel | 60 | 10,8 | 49,2 | 28 | 88 |
| vierde kwartiel |
| 2 |
Bereken de waarde van punt A op de verticale as op één decimaal nauwkeurig. |
| 3 |
Leg, zonder een berekening te maken, met behulp van het model uit, waarom de voorgestelde belastingmaatregel de bestedingen stimuleert. |
De minister wil weten hoe de secundaire inkomensverdeling in de figuur eruit ziet, indien in het model de voorgestelde belastingmaatregel wordt uitgevoerd.
Er zijn hierbij vier mogelijkheden denkbaar:
| 4 |
Kies de juiste mogelijkheid en licht de keuze toe. |
| 1 |
Juiste tabel:
Een conclusie waaruit blijkt dat bij de belastingheffing het verschil tussen de hoge en lage inkomens sterker afneemt dan dat bij de inkomensoverdrachten het geval is, doordat de verhouding van het eerste kwartiel ten opzichte van het vierde kwartiel bij belastingheffing kleiner is dan bij de inkomensoverdrachten. |
||||||||||||||||||
| 2 |
Het gaat om het eerste en tweede kwartiel die samen:
⇒ 39,9% van het secundaire inkomen ontvangen. |
||||||||||||||||||
| 3 |
Een antwoord waaruit blijkt dat de stimulerende werking die uitgaat van de belastingverlaging voor het derde en het vierde kwartiel groter is dan remmende werking die uitgaat van de belastingverhoging voor het eerste en tweede kwartiel, doordat het eerste en het tweede kwartiel samen een kleiner deel van het nationale inkomen hebben dan het derde en vierde kwartiel samen. |
||||||||||||||||||
| 4 |
tussen de primaire en secundaire verdeling in de uitgangssituatie Een toelichting waaruit blijkt dat door de instelling van het uniforme tarief de verdeling schever wordt dan de secundaire verdeling in de uitgangssituatie, maar dat het nivellerend effect van de inkomensoverdrachten er voor zorgt dat de nieuwe secundaire verdeling rechter is dan de primaire verdeling. |
