Als het nationale product van een economie onder de productiecapaciteit ligt, is er sprake van een negatief output gap. In een dergelijke situatie zullen particuliere ondernemers terughoudend zijn met investeringen. 

In het volgende Keynesiaanse model wordt een economie in een situatie met een output gap beschreven.

  omschrijving

C = 0,8(Y − B) + 15
B = 0,25Y + 10
O = 165
I = 0,2GAP + 70
EV = C + I + O 
EV = Y
Y = W

AA = 6,2
apt = 100
Y* = AA × apt
GAP = Y − Y*

C = particuliere consumptie
B = belastingontvangsten
O = overheidsbestedingen
I = particuliere investeringen
EV = effectieve vraag
Y = nationaal inkomen
W = nationaal product

AA = aanbod van arbeid (× 1 miljoen arbeidsjaren)
apt = gemiddelde arbeidsproductiviteit (× 1.000 geldeenheden)
Y* = productiecapaciteit
GAP = output gap
  • Alle bedragen luiden in miljarden geldeenheden, tenzij anders vermeld.
  • In de uitgangssituatie bedraagt de hoogte van de particuliere consumptie 361.
  • De multiplier van de overheidsbestedingen bedraagt 5

 

Om de output gap te verminderen, besluit de overheid de economie te stimuleren en verhoogt haar bestedingen tot 170. De overheid wil tegelijkertijd voorkomen dat er een te groot overheidstekort ontstaat. Dit tekort mag niet groter worden dan 3% van het nationale inkomen.
Een politieke partij heeft kritiek op dit besluit, omdat daardoor de rol van de overheid groter lijkt te worden. De partij beweert: “Door deze stimuleringsmaatregel wordt het aandeel van de overheid in de nationale bestedingen groter, ten koste van het aandeel van de particuliere sector.”

1

Zijn de particuliere investeringen in dit model volledig autonoom? Licht het antwoord toe.
2

Leg uit dat in dit model het capaciteitseffect van investeringen buiten beschouwing blijft.
3

Toon met een berekening aan dat in de uitgangssituatie de output gap 30 bedraagt.
4

Laat met een berekening of er na het uitvoeren van de stimuleringsmaatregel nog wordt voldaan aan de norm voor het overheidstekort.
5

Is de bewering van de politieke partij juist? Verklaar het antwoord met behulp van de gegevens van het model.

1

nee

Uit de toelichting moet blijken dat hoogte van de particuliere investeringen, via het verband met GAP, (deels) afhankelijk is van een endogene variabele (Y).
2

Voorbeelden van een juist antwoord zijn:

  • Een antwoord waaruit blijkt dat de productiecapaciteit in dit model uitsluitend bepaald wordt door het arbeidsaanbod en de arbeidsproductiviteit.
  • Een antwoord waaruit blijkt dat er hier sprake is van een korte termijn model / Keynesiaans model, waarin de productiecapaciteit exogeen gegeven is.
3

Een voorbeeld van een juiste berekening is:

  • 0,8(Y − 0,25Y − 10) + 15 = 361
    0,6Y = 354 → Y = 590
  • output gap (6,2 × 100) − 590 = 30
4

Een voorbeeld van een juiste berekening is:

  • ∆Y = mpl × ΔOo = 5 × 5 = 25
    Y = 590 + 25 = 615
    en B = 0,25 × 615 + 10 = 163,75
  • het tekort is dus (170-163,75)/615  × 100% ≈ 1% (nog steeds onder de norm van 3%)
5

ja

  • oude situatie:
    O = 165 t.o.v. Y = 590 → 28%
  • nieuwe situatie:
    O = 170 t.o.v. Y = 615 → 27,6%
  • dus is het aandeel van O in de nationale bestedingen is zelfs gedaald
    (oorzaak: extreem grote multiplierwerking)
print