De bedrijfskolom is een tabel waarin je kunt zien welke bedrijven er achtereenvolgens worden ingeschakeld bij de totstandkoming van een bepaald product. Het laat dus de productieweg zien van oerproduct tot consument.

bedrijskolom

Neem als voorbeeld de productie van een (aluminium) fiets.

De productieweg begint bij het winnen van bauxiet (grondstof voor aluminium) en eindigt uiteindelijk bij de fietshandelaar die de fiets verkoopt aan de consument.

Tijdens deze productieweg worden verschillende bedrijven ingeschakeld. 
Zo’n bedrijf koopt van het vorige bedrijf in de bedrijfskolom iets in, om het vervolgens zelf te bewerken en het dan aan de volgende schakel verder te verkopen.

Tussen elke schakel in de bedrijfskolom vindt verkoop van een (tussen)product plaats! Er zit dus een markt tussen.

Een bedrijfskolom is niet statisch. Bedrijven fuseren, gaan er activiteiten bij nemen of juist afstoten, enz…

Integratie

Bedrijven kunnen – uit winstoverwegingen of om de marktpositie te versterken – overwegen om bewerkingen uit de vorige (of de volgende) schakel zélf te gaan doen.

was wordt De bedrijskolom wordt korter.

In ons voorbeeld kan het bedrijf dat bauxiet wint besluiten om de ruwe erts zélf te smelten tot aluminium.
Er zijn minder schakels nodig: 6 i.p.v. 7 bedrijven.

Differentiatie

Bedrijven kunnen -wederom vaak uit winstoverweging – ook overwegen om zich toe te leggen op een deel van haar huidige bewerkingsactiviteiten.

was wordt De bedrijfskolom wordt langer.

In ons voorbeeld kan de fietsfabrikant besluiten om alleen nog maar frames te maken (voor verschillende merken).
Het maken (assembleren) van de totale fiets wordt dan overgelaten aan de merk-fabrikanten.
Er zijn meer schakels nodig: 8 i.p.v. 7 bedrijven.

Specialisatie

Een individueel bedrijf kan ook besluiten zich toe te leggen (specialiseren) op één van haar activiteiten (producten). Vaak gebeurt dat onder de noemer van “het bedrijf gaat zich beperken tot haar kernactiviteit”.
In zo’n geval kan het zijn dat een deel van de productie gewoon wordt stopgezet (met verlies van werkgelegenheid), maar het kan ook zijn dat bepaalde onderdelen worden verkocht of zelfstandig verder gaan.

was wordt De bedrijfskolom wordt smaller.

In ons voorbeeld kan de fietsfabrikant besluiten om alleen nog maar mountainbikes te maken.

Parallellisatie / Branchevervaging

Het omgekeerde (van specialisatie) kan ook. In zo’n geval gaat een individueel bedrijf er extra dingen bij doen (die niet tot de normale activiteit van deze bedrijfskolom behoren).
Bekende voorbeelden hiervan zijn de opening van supermarktafdelingen bij tankstations of het verkopen van reizen door banken.

was wordt De bedrijfskolom wordt breder.

In ons voorbeeld zou de aluminiumsmelterij kunnen besluiten ook ijzererts te gaan smelten. Het bedrijf gaat zich dan ‘verbreden’.
 

Toegevoegde waarde

In elke schakel van de bedrijfskolom worden producten bewerkt / vindt er productie plaats. Dankzij deze bewerkingen kan de producent waarde toevoegen aan zijn inkopen.

Voorbeeld:
De aardappelboer (oerproducent):
verkoopt zijn aardappels voor € 10,- (voegt dus € 10,- aan waarde toe)

De chipsfabrikant:
koopt voor € 10,- aardappels, bewerkt deze tot chips, en verkoopt
zijn product voor € 35,-. Hij voegt dus € 25,- aan waarde toe.

De detailhandel:
koopt de zakken chips in voor € 35,- en verkoopt ze aan de
consument voor € 50,-. De toegevoegde waarde van de detailhandel
bedraagt dus € 15,-

In totaal is er in de bedrijfskolom € 50,- (= de consumentenprijs) toegevoegde waarde ontstaan, te weten: € 10,- + € 25,- + € 15,-
print